"Şu anda, kendi elde edecekleri güç uğruna ekonomik eşitsizliğin ve çevresel yıkımın kabul edilebilir maliyetler olduğunu düşünen insanların hayal gücünün içerisinde yaşıyoruz. Kendi hayallerimizi geleceğe dönüştürmek bizim hakkımız ve sorumluluğumuz."

- adrienne maree brown, Ortaya Çıkmakta OLan Strateji: Değişimi Şekillendirmek, Dünyaları Değiştirmek 

Topluluğunuz için doğru yenilenebilir enerji projesini bulmak zor olabilir. Neye ihtiyaç duyulduğunu öğrenmeniz biraz zaman alabilir; yenilenebilir enerji ve enerji sisteminin nasıl işlediği konusunda biraz uzmanlaşmanız gerekebilir. Topluluğunuzda bir yenilenebilir enerji projesi inşa etmek, dikkatli bir planlamayı, koordinasyonu ve neyi neden yaptığınızı, bu projenin inşa edilmesi için nelerin gerektiğini ve yasal düzenlemeler gibi önünüze hangi engellerin çıkabileceğini etraflıca anlamayı gerektirir.

Bu analiz çalışması sırasında şu üç temel soruya yanıt arayacaksınız:

Toplum ne istiyor?

Neyse ki bu soruları tek başınıza yanıtlamanız gerekmiyor. Bir yenilenebilir enerji projesi inşa ederken topluluğunuzun ihtiyaçlarını belirlemek, topluluk üyelerinin sürece etkin bir şekilde katılmalarını ve harekete geçmelerini gerektirir. Topluluk bol miktarda bilgeliğe sahiptir: çiftçiler en iyi güneş alan arazileri bilir, bankacılar yerel projelerin tipik olarak nasıl finanse edildiğini bilir, komşularınız hangi arazinin onlarca yıldır terk edilmiş durumda olduğunu bilir, hatta belki de içinizde yenilenebilir enerji uzmanları vardır veya böyle birilerini tanıyanlar vardır...

Topluluğunuzun değerini bilen bu bakış açısını benimsediğinizde ve her bir kişinin projenize sunabileceği potansiyeli açığa çıkararak çalıştığınızda, çok sayıda kaynak ve fırsattan yararlanabilirsiniz. Bu yaklaşım, insanlar arasındaki ilişkileri besler ve paylaşılan topluluk alanının güven ve karşılıklı özenle güçlendirilmesine yardımcı olur. Çekirdek ekibin görevi, aradığınız bilgilere sahip olabilecek kişilere ulaşmak ve bu bilgileri eyleme dönüştürülebilir adımlar haline getirerek, topluluğun hayalinin gerçekleşmesini sağlamaktır.

O yüzden, bu kişileri aramaya başlamadan önce, uygun bir ortam hazırlayarak, topluluğunuzun enerjiye dair en iyi ve en derin hayallerinin ortaya çıkmasına imkan verecek bir sohbet düzenlemeniz gerek. Sadece sorunları tanımlama alışkanlığının üstesinden gelerek, başarmak istediğimiz en iyi şeye dair bir hayal oluşturmalısınız.

Topluluklara ilham verme yolları şunlar olabilir:

• Yenilenebilir enerji projelerinin toplumsal, ekonomik ve çevresel faydaları ile avantajlarına dair bilgilendirici toplantılar düzenlenmesi,
• Başka insanlara ilham verebilecek ve onları harekete geçirebilecek olan yerel liderlerle ve topluluk liderleriyle iletişime geçilmesi,
• Olası kaygıları gidermek ve katılımcılardan fikirler toplamak için açık topluluk görüşmeleri ve sohbetleri düzenlenmesi, 
• Uzmanların ve belediye yetkililerinin da katıldığı belediye toplantıları düzenlenmesi,
• Diğer topluluklarda yürütülmüş olan benzer projelere dair başarı hikayelerinin paylaşılması,
• Potansiyel maliyet tasarrufları, istihdam imkanları gibi mali faydaların anlatılması
• Yenilenebilir enerji projeleri için teklifler istenmesi ve olası finansman seçeneklerinin araştırılması,
• Öğrencileri mülakatlara yönlendirmek ve bunlardan teklifler oluşturmak için sınıflara almak
• Bilgilerinden yararlanmak ve görüşlerini almak için uzmanlar ve topluluk liderleriyle bire bir toplantılar yapmak

Bu gibi araçların her biri, başlangıçtaki çekirdek ekibin ötesine yaygınlaşma ve ekibe yeni enerji, girdi ve bilgelik katma fırsatı sunar.

Her proje olasılığının diğerlerinden farklı olması ve topluluğun farklı ihtiyaçlarına çözüm sunması gerekir. Topluluğun elektrik ihtiyaçlarının değerlendirilmesi, topluluğun özel ihtiyaç ve beklentilerini karşılayan bir yenilenebilir enerji projesinin planlanması ve uygulanması için hayati bir adımdır. Ele alınması gereken konular arasında şunlar da bulunuyor:

• Konutların mı, iş yerlerinin mi yoksa topluluğun mu enerji ihtiyaçlarına odaklanıyorsunuz?
• Elektrik sağlamak istediğiniz belirli bölgeler/insan grupları mevcut mu?
• Mevcut enerji tüketim kalıpları ve şu anda kullanılan enerji kaynaklarının türleri neler? Farklı amaçlar için özel enerji ihtiyaçları var mı? Ayrıca, enerji kullanımıyla ilgili mevcut zorluklar ve endişeler neler?

Başından itibaren süreçlere güçlü bir topluluk katılımının sağlanması, projenin başarı olasılığını artıracaktır. Topluluğun kilit üyeleri bu bilgi kalemlerinin çoğu için değerli girdiler sağlayabilir.

Bu girdileri bazı özel tekliflerde ve seçeneklerde kullanmaya başlayacaksınız. Size yardımcı olması için, farklı projelerin kalitesiyle olumlu ve olumsuz yönlerini ele almak amacıyla bir puan kartı kullanmanızı öneririz:

350 Enerji Adaleti Puan Kartı Bu puan kartı, projenizi birden fazla eksende değerlendirmeniz için bir araçtır. Hangi projeleri desteklemek istediğinize karar vermenize yardımcı olması amacıyla birkaç proje için puan kartı oluşturmanızı kuvvetle tavsiye ederiz.

Projenin türü ve büyüklüğü nedir?

Hedefinizi ve proje sayesinde topluluğunuzda hangi ihtiyaçların karşılanmasını istediğinizi bilmek, projenizin türü ve büyüklüğü hakkında düşünmenize yardımcı olur: güneş mi, yoksa rüzgar mı? Büyük mü, yoksa küçük mü?

Topluluğun elektrik ihtiyaçlarını ve mevcut teknik imkanlarını bilmek, topluluğunuz için en iyi projenin ne olabileceği konusunda size yol gösterebilir. Topluluklarda en yaygın olarak kullanılan yenilenebilir enerji projeleri rüzgar ve güneş enerjisi sistemleridir: örneğin terk edilmiş tarlalar, otoparklar, üstü kapalı çöplükler veya düz endüstriyel binalar gibi kullanımı düşük seviyede olan arazilere güneş enerjisi sistemleri kurulur. 

Yenilenebilir Enerji Türleri

Topluluk mülkiyetinde olan ve ele alabileceğiniz başka yenilenebilir enerji seçenekleri de mevcut:

Elektrikli otobüslere güneş enerjisi kurulumu (örneğin Singapur'da halk otobüsü işletmecisi Go-Ahead)	Kurulum büyük ölçekli güneş tarlası (örneğin, uzak bölgelerdeki Fort Chiepwyan sakinleri Kanada [sayfa 18])	Mikro hidro tesis kurulumu (örneğin Hindistan, Nagaland'da kırsal topluluklar köylerine enerji sağlamak için mikro hidro tesisler kuruyor)	Tekil evlere termal güneş enerjili su tesisatı kurulumu (örneğin İsrail neredeyse tüm konutlara güneş enerjili su tesisatı kurdu)
Fotovoltaik güneş mini şebeke kurulumu (örneğin Nijerya'da Sosai Renewable Energies [sayfa 40])	Install Orta büyüklükte rüzgar türbini (kurulumu (örneğin Fransa'nın en büyük kooperatif yenilenebilir enerji tedarikçisi olan Energcoop, rüzgarı da içeren bir enerji kurulumuna sahip [sayfa 28]).	Güneş Enerjili Sokak Lambaları kurulumu: Geleneksel sokak lambalarının yerine konulan ve güneş enerjisiyle çalışan lambalar, enerji tüketimini azaltıyor ve kamusal alanlarda aydınlatma sağlıyor.	Topluluk Batarya Depolaması kurulumu: Fazla yenilenebilir enerjiyi depolamak ve kesintiler olduğunda bundan yararlanarak yedek güç sağlamak için toplulukta büyük ölçekli bataryalar gibi enerji depolama sistemleri kurulabiliyor.

Topluluğunuzdaki yenilenebilir kaynak potansiyeline dair topluluğunuzun ihtiyaçlarına göre karar vermeniz için bazı yol gösterici sorular aşağıda:

Girişimin amacı ve ölçeği nedir? Örneğin esas olarak kendi enerji ihtiyaçlarını karşılamak için enerji üretmek isteyen bir topluluk ile bağımsız bir enerji üreticisi olmak isteyen bir topluluk büyük olasılıkla farklı ölçeklerde projeleri tercih edecektir. Ayrıca, toplulukların üretim ve tedarikin dışında başka amaçları da olabilir (örneğin dağıtım, ısı, öz tüketim, depolama ve taşıma).
Bölgedeki yenilenebilir kaynak potansiyeli nedir ve proje nereye yerleştirilecek/kurulacak? Yenilenebilir kaynak potansiyeli (örn. rüzgar hızı, güneş radyasyonu) ile konum, bir topluluğun yararlanabileceği teknoloji seçeneklerini belirler. Örneğin fotovoltaik güneş enerjisi (PV) genellikle şehirlerdeki uygulamalar için en uygundur, çünkü bu sistemdeki paneller binaların çatılarına kurulabilir.
Sistemin şebekeye bağlı olması gerekiyor mu? Şebekeye bağlı olmak güvenilirliği artırabilir ve yenilenebilir enerji sistemi enerji talebini karşılamak için yeterli güç üretmediğinde gücün kesilmemesini sağlayabilir. Bazı ülkelerde şebekeye bağlanılmasını sağlamak için finansal teşvikler sunuluyor. Ancak, topluluk bir şebekeye bağlı olmayabilir, teşviklerin olmaması mikro şebeke kurmayı daha hızlı ve kolay hale getirebilir veya teknik engeller mevcut olabilir (bazı ülkelerde şebekeye bağlanmak isteyen proje başvuruları sırada bekliyor).
Yerel parçalara ve işçiliğe kolayca erişilebiliyor mu? Yerel parçaların ve çalışma gücünün var olması, yenilenebilir enerji tesislerinin işletilmesi ve bakımıyla ilgili zorlukları azaltır.
Hangi yenilenebilir kaynaklar topluluk ölçeğinde en geniş katılımı teşvik eder? Topluluk, projede öngörülen teknolojiyi inşa etmek, işletmek ve bakımını yapmak için gereken becerilere sahip mi?
Projenin inşaatında, işletmesinde ve bakımında aktif rol almak isteyen topluluklar, becerileri artırmaya yönelik eğitime yatırım yapılmasının gerekip gerekmediğini belirlemek için topluluğun mevcut beceri düzeylerini değerlendirmek isteyebilir. Projenin inşaat ve işletme bakımında aktif rol almak isteyen topluluklar, kapasite oluşturmak için eğitim yatırımına ihtiyaç olup olmadığını belirlemek üzere topluluğun mevcut beceri setlerini değerlendirmek isteyebilir.

Topluluğunuz açısından en iyi projenin ne olabileceğini belirlemek için araştırma yaparken size yardımcı olabilecek, dikkate almanız gereken başka önemli konular da var. Analizlerinize yardımcı olması için üç harita oluşturmanızı öneririz:

• Harita #1: Coğrafi Haritalama proje için olası yerlerin belirlenmesi amacıyla
• Harita #2: Topluluk haritalaması müttefiklerin ve potansiyel ortakların belirlenmesi için
• Harita #3: Yenilenebilir enerji müdahale noktaları

Bazı durumlarda, bu harita oluşturma çalışmalarında destek alabileceğiniz (ya da sizin için bu haritaları oluşturabilecek) ortaklar ya da kamu kurumları bulmanız mümkündür.

Topluluk öncülüğünde yürütülen projelerin yapılandırılmasına dair daha fazla bilgi edinin. Haritalama: Projemiz için gerekli topluluk bilgisini nasıl sağlarız?

Projenin uygulanması için gerekli parayı nereden bulacağız?

Topluluğunuzun inşa etmek istediği yenilenebilir enerji projesinin boyutu ve türü belli olduktan sonra, proje maliyetlerinizin finansal bir değerlendirmesini yapmanız gerekir. Bu sayede, projeyi hayata geçirmek için ne kadar para toplamanız gerektiğine dair yaklaşık bir rakama ulaşabilirsiniz. Bu nedenle, hangi finansal kaynakların mevcut olduğuna dair harita oluşturmak bir sonraki önemli adımdır. 

Bu dönemde dikkatli olmanızı öneririz. Değişik kurulumculardan teklif almanız yerinde olur. Bu teklifler oldukça farklı olabilir, çünkü kurulumcular farklı varsayımlarda bulunacaktır ve erişebildikleri ürünlerin fiyatları ile deneyim seviyeleri farklı olacaktır. Özellikle de projeniz kırsal veya dağlık bir bölgedeyse veya başka özel zorluklar varsa, alacağınız teklifler farklılaşacaktır. Özel durumunuza hakim olan birini bulmak gerçekten de daha pahalıya mal olabilir. Yine de, topluluğun, sahip olduğu becerilere uygun olarak kurulumun bazı kısımlarına dahil olmasını sağlayabilir veya malzemeleri başka kanallardan temin edebilirsiniz, böylece maliyetleri azaltma imkanınız olabilir. Bu tür olasılıkları de ele alın.

Bunlara ek olarak, büyük bir rakam ve çok sayıda sıfır içeren bir fiyat teklifi geldiğinde dikkatli olmanızı öneririz. Ön maliyetler göz korkutucu olabilir. Böyle durumlarda, "o kadar paramız yok... Bunu yapamayız..." duygusu içinizi kaplasa da kararlı bir topluluğun zorlukları aşabileceğini hatırlayın.

Yenilenebilir enerji projeleri için finansman sağlanması, algılanan riskler, aşinalık eksikliği ve hükümet politikaları ve düzenlemeleri nedeniyle zor olabilir. Bu durum özellikle küçük veya yeni projeler için daha da belirgin olabilir. 

Değişik kaynak türleri mevcut. Aramaya ilk önce kendi topluluğumuzdan başlamak en iyisidir. Şu bilgiler bu konuda ilham verebilir:

Uganda'da güneş enerjisi finansmanına erişim imkanları oldukça kısıtlı. Bu yüzden, Power for All's Utilities 2.0 bir planla ortaya çıktı büyük ölçekli kamu hizmeti şirketleri ile daha küçük ve çevik yenilenebilir enerji programlarını bir araya getiren bir plan hazırladı. Atılan ilk somut adım, yeni küçük işletmeleri güneş enerjili mikro şebeke ile desteklemeye yönelik bir pilot proje gerçekleştirmek oldu. "Pilot dönemde kurulan yeni işletmelerin gelirleri yüzde 68 oranında arttı." Bu sayede işletmeleri şebekeye para yatırmaları için ikna etmek kolaylaştı, bu da ön maliyetleri karşılama imkanı olmayan sıradan vatandaşlara fayda sağladı. ("Bu sistemden yararlananlar arasında yerel okuldaki öğrenciler de var. Okul artık elektrikli bir pompa kullandığı için bu öğrencilerin su toplamak amacıyla uzun yolculuklara çıkmaları gerekmiyor. Köy ayrıca ilk kez sokak lambalarına kavuştu ve çok sayıda yerel çiftçiyi desteklemek için topluluk temelli bir öğütme ve kurutma makinesi de mevcut.")

Avustralya'da Citizens Own Renewable Energy Network Australiaadında bir finansman yapısı kuruldu. Bu yapı sayesinde STK'lar, işletmeler ve yerel vatandaşlar tarafından bağışlanan fonlar, yenilenebilir enerji projelerinin büyük ön maliyetlerini karşılamak amacıyla faizsiz kredi olarak veriliyor. Yenilenebilir enerji kaynağı kurulduktan sonra, elde edilen enerji "kârlarının" bir kısmı döner sermaye fonuna geri dönüyor.

Birçok ülkede "Topluluk Odaklı Güneş (Community Solar)" programlarının değişik varyasyonlarını kurmak mümkün. Böylece topluluk, güneş enerjisi faturalarındaki düşüşten yararlanır. Topluluk projelerinde, bir topluluğa üye olan kişiler kendi mülklerine güneş panelleri kuramasalar (veya kurmayı tercih etmeseler) bile güneş enerjisinin faydalarını paylaşabilirler. Örneğin:

Topluluğunuz gereken tüm fonları kendi içinde toplayamasa bile, herhangi bir düzeyde işe toplulukla başlamak, bu konudaki kararlılığı ve katılımı göstermeye yardımcı olacaktır. Bu da potansiyel bir fon sağlayıcı / bankacı açısından önemlidir. Örneğin Polonya'daki düşük gelirli bir apartmanda, kiracıların hepsi bir projeye küçük bir peşinatla katkıda bulundu. Kolektif katkı çok düşüktü, ancak bireyler için önemliydi. Bu sayede ev sahibi proje konseptini benimsedi ve o da de küçük bir miktar katkıda bulundu. Bu sayede daha sonra dış finansman (devlet ve özel sektörün bir karışımı) sağlanabildi.

Yenilenebilir enerjilerin ön maliyetini daha geniş bir perspektif içerisinde ele almakta yarar var. Mevcut elektrik sisteminin muazzam bir maliyeti var: hava kirliliği, mali bağımlılık, enerji fiyatları yükseldikçe yaşanan kontrolsüz enflasyon artışı ve daha fazlası. 

Her topluluğun önünde farklı fırsatlar olacaktır. Genel olarak bakarsak, tekil projeler için finansman sağlanabilecek bir dizi yer var.

Topluluk içerisinden	Eski altyapıdan	Hükümetten	Harici aktörlerden
Döner sermaye fonları (proje küçük başlar, projeden faydalanan kişiler bir sonraki adımı desteklemek için elde ettikleri faydalara karşılık bir yüzde öder...) Enerjiden yararlanan yerel işletmelerden gelen paranın kullanılması Hayırseverlik Değişken katkı (insanlar ödeme imkanlarına göre parasal katkıda bulunur)	Hibeler ve sübvansiyonlar (vergi kredileri, doğrudan finansman, iadeler), fosil yakıt sübvansiyon reformu ile finanse edilme olasılığı (örneğin daha önce sübvanse edilen eski altyapıdan taşınma) Kamu/Özel Sektör ortaklıkları Enerji Performans Sözleşmeleri (maliyet tasarrufunu veya üretim gelirini paylaşma temelinde enerji hizmet şirketleriyle yapılan sözleşmeler)	Hibeler ve sübvansiyonlar (vergi kredileri, doğrudan finansman, indirimler), muhtemelen Fosil yakıt sübvansiyon reformu ile finanse edilir (örneğin, daha önce sübvanse edilen eski altyapıdan taşınma) Kamu/Özel sektör ortaklıkları Enerji Performans Sözleşmeleri (enerji hizmet şirketleriyle maliyet tasarruflarını veya üretim gelirlerini paylaşan sözleşmeler)	Girişim sermayesi Yeşil tahviller / Hibeler / Vakıflar Kalkınma Bankası kredileri / proje finansmanı İmece fonlar Karbon kredileri

Yerel bağlamınızı bilmek, bu seçeneklerden hangisinin daha uygulanabilir olduğunu ve nasıl uygulanacağını değerlendirme açısından çok yardımcı olacaktır. 

Hükümetler, mali teşvikler sağlayarak ve elverişli politikalar oluşturarak yenilenebilir enerji projelerini destekleyen bir ortamın geliştirilmesinde önemli bir rol oynayabilir. Bu amaçla savunuculuk yapmanız da gerekebilir. Böyle bir konu, projenizin uygulanabilirliğini inşa ederken vermeniz gereken ilk mücadele olabilir.

Topluluk öncülüğündeki projelerin nasıl finanse edilebileceğine dair daha fazla bilgi edinin: Para, para, para: parayı nasıl bulacağız?

Yolda kaybolmamak için ipuçları Süreci bırakmayın. Sabırsız olun ama sabırla hareket edin! Öğrenmeniz gereken pek çok yeni şey olacak: yeni terimler, yeni insanlar, yeni kurumlar ve kavramanız gereken yeni teknolojiler. Ne kadar çok şey öğrenmeniz gerektiğini düşünmek yorucu ve göz korkutucu olabilir. Ama bilmeniz gerekenlerin çoğunu zaten biliyorsunuz: iklim hızla değişiyor ve topluluklarımız için işe yarayacak yeni teknolojileri uygulamamız gerekiyor. Aklınızı ve kulaklarınızı açık tutun. Bazı topluluk üyeleri sizi hiçbir şeyin olamayacağına ikna etmeye çalışacak, buna hazırlıklı olun. Böyle şeylere dirençli olun, çünkü bir şeylerin gerçekleşmesinin tek yolu, insanların bunların olabileceğine inanmasıdır. Güçlü bir çekirdek ekibe sahip olmanız bu yüzden ||önemlidir: birilerinin orkestra şefi rolünü üstlenmesi ve paylaşılan vizyonun ateşini canlı tutması gerekiyor. Mevcut teknolojiler bu işi halledebilir. Her gün yeni ve heyecan verici teknoloji haberleri geliyor. Birçok yatırımcı bize, yeni inovasyonlarına ihtiyacımız olduğunu söyleyerek, icatları için para toplamaya çalışıyor. Bu alanda uzman değilseniz, bunların hiçbirine dahil olmanız gerekmiyor. İklim krizini çözecek tüm teknolojiler mevcut. Tek yapmamız gereken, değerlerimizle uyumlu olan teknolojileri kullanmak. Herkes potansiyel bir müttefiktir. Araştırmanızın ilk aşamasında kimseyi defterden silmeyin. Bazı insanlar size "bu proje yapılamaz" diyecektir, ancak projenin uygulanabilir olduğu onlara gösterildiğinde bu kişiler birer müttefik olabilirler. Bazı insanlar iklim değişikliğini umursamayabilir, ancak başka nedenlerle projeye destek vermeye karar verebilirler. Bu nedenle insanlarla iyi ilişkiler kurun ve daha sonra yeni sorularla onlara tekrar geri dönmek için izin isteyin. Birbiriyle çelişen pek çok görüş duyacaksınız. Bazı insanlar bir yolun doğru olduğuna inanıyor olacak. Diğerleri ise başka bir yolun doğru olduğuna inanıyor olacak. Grubunuzun kendi kararını vermesi gerekecek. Hiç umutsuzluğa kapılmayın, herkesi dinlemeye devam edin. Her sorun çözülebilir. Hiçbir sorunun çözümsüz olmadığı yaklaşımını benimseyin. İnsanlarla konuştuğunuzda, bazen size, "bu mümkün değil" diyecekler. Eğer söz konusu alanda bilginiz yoksa, onları bu yaklaşımlarından vazgeçirmek zorunda değilsiniz, ancak, "sizi anlıyorum, bu konuyu araştırmaya devam edeceğim" yanıtını vermeniz daima uygundur. Hiçbir konuşmaya aşırı önem vermeyin. Her grubun kendi farklı analizi olacaktır. Size anlatılanları dinleyin, ancak ilk konuşmalarınıza çok fazla bel bağlamayın. Herhangi bir fikre çok çabuk ikna olmayın, başka fikirlerle birlikte değerlendirin. Her uzmanın kendine özel bir teknik dili vardır. Uzmanlara mutlaka sorular sorun ve onlardan öğrenin, ancak onların uzman olduğu tüm konularda sizin de uzman olmanız gerekmediğini unutmayın. Notlar tutun ve ekibinizle paylaşın. Kendi değerlerinize bağlı kalın. Herkesin dediğini kabul etmek zorunda değilsiniz. Hatta kimseyi kendi değerlerinize dair ikna etmek zorunda da değilsiniz (özellikle de ilk toplantılarda). Sadece insanları nereye uyum sağlayabileceklerini ve projenizin başarılı olmasına nasıl katkıda bulunabileceklerini görün.

Birçok topluluk görüşmesi yaptıktan ve çekirdek ekibiniz haritaları doldurduktan sonra, bazı farklı seçenekler hakkında iyi bir fikir sahibi olacaksınız. Bu, Puan Kartı geri dönmek ve ekibinizin hangi projeyi desteklemek istediğini ele almak için iyi bir zaman. Bu önemli bir karar, ama elde edeceğiniz bilgiler, sonraki adımlar açısından çok değerli olacak. 

Çekirdek ekibiniz bir karar verdiği zaman, sonraki aşamalar için hazırsınız. Ortak bir vizyonunuz var ve ana hedeflerinizi tanımladınız. Şimdi ihtiyacınız olan şey iyi bir çalışma planı.

Ek Kaynaklar

Makaleler / Kaynaklar

Para, para, para: parayı nasıl bulacağız? Haritalama: Projemiz için gerekli topluluk bilgisini nasıl sağlarız? 350 Enerji Adaleti Puan Kartı